Veiligheid op school

De oefencoach als kick-off van een themadag over veiligheid op school.

 

Wanneer we iemand willen aanspreken op zijn of haar gedrag, zullen we eerst contact moeten leggen. Dat inzicht kwam weer eens flink naar voren tijdens de themadag voor docenten op het Haarlem College. De dag stond in het teken van ‘veiligheid op school’ en het aanspreken van leerlingen op ongewenst gedrag was een van de speerpunten. Hoe vertel je een leerling dat hij of zijn niet mag roken op het schoolplein wanneer je niet eens weet wat zijn of haar naam is? En hoe ga je om met het gebruik van mobiele telefoons in de klas? Het aanspreken van anderen is en blijft een lastige taak, en een taak die bij leerkrachten hoort.

 

Wij waren als oefencoach gevraagd de groep van zo’n 70 leerkrachten ‘op te warmen’  voor de middagworkshops. We kozen voor een ‘regiemodel’; een uitgespeelde scene waarin we laten zien hoe hoe het NIET moet. Het publiek kan dan vervolgens reageren en aangeven wat iemand beter kan doen of zeggen en daarmee de veiligheid op school bevorderen. De leraren van Haarlem College, ons publiek, reageerden direct op de uitgespeelde scene. Ze vonden de scene herkenbaar en hadden direct allerlei tips voor de docent. Ook was er een aantal docenten zo dapper om zelf het podium op te stappen om te laten zien hoe zij de leerling zouden aanspreken.

 

De botte, onaardige manier van aanspreken werkte niet. Ik voelde dat ik, in de rol van leerling, opstandig werd en boos. Wanneer iemand mij zonder respect behandelt, kan die hetzelfde terug verwachten.

 

De populaire leerkracht probeerde mij, in de rol van leerling, over te halen mijn sigaret neer te leggen. Ze maakte grapjes en sloot aan bij mijn belevingswereld. Op het gebied van contact maken, scoorde deze juf dus erg hoog. Ik merkte alleen dat ik haar hierdoor meer ging zien als een vriendin. Ik voelde me door haar dan ook haar net zo aangesproken als wanneer een vriendin mij had gemaand te stoppen met roken; niet.

 

Als laatste kandidaat kwam er een jonge docent de vloer op die eerst rustig vroeg hoe ik heette en in welke klas ik zat. Hij deed dit vanuit interesse, niet vanuit strategie, en deze oprechtheid maakte dat ik hem respecteerde. Vervolgens legde hij mij de regels van de school uit op het gebied van roken. Ik merkte dat ik van hem de regels aannam. Hij behandelde mij met respect, dus dat kreeg hij ook van mij terug.

 

Wat opviel aan de verschillende methoden die de leerkrachten inzetten, was dat in alle gevallen het aansluiten bij de leerling, het echt contact maken en oprechte interesse direct effect hadden. De leerling voelde zich serieus genomen, had respect voor de leraar en begreep dat haar handelen consequenties had.

 

Een groot inzicht zorgde zo voor een vruchtbare aftrap van de workshopmiddag op het Haarlem College over veiligheid op school.